دستگاه داخل رحمی که به نام آی یو دی نیز معروف است یک وسیلهی کوچک جهت جلوگیری از بارداری میباشد که در رحم قرار داده میشود. آی یو دی روشی برگشت پذیر و جهت پیشگیری طولانی مدت از بارداری طراحی شده است.
انواع آی یو دی
دو نوع آی یو دی وجود دارد که مصرف آن شیوع بیشتری دارد:
- آی یو دی مسی (که به نام آی یو دی غیرهورمونی نیز نامیده میشود)
- آی یو دی هورمونی (این آی یو دی انواع مختلفی دارد)
آی یو دی مسی تا حدود 10 سال و آی یو دی هورمونی تا 5 سال ماندگاری دارد و در صورت نیاز میتوان هر کدام را قبل از موعد خارج کرد.
آی یو دی مسی
آی یو دی مسی یک دستگاه کوچک به شکل T میباشد که از پلاستیک و مس ساخته شده است و به صورت مداوم مقداری مس وارد رحم مینماید.
آی یو دی مسی اگر طی 5 روز پس از رابطهی جنسی محافظت نشده استفاده میشود میتواند مانند قرصهای اورژانسی در جلوگیری از بارداری موثر باشد.
آی یو دی هورمونی
آی یو دیهای هورمونی دستگاههای پلاستیکی به شکل T هستند که نامهای تجاری متفاوتی دارند، این دستگاهها به آرامی هورمون پروژسترون را در رحم آزاد مینمایند. پروژسترون هورمونی است که توسط تخمدانها تولید می شود.
مزایای آی یو دی مسی
- به میزان 99 درصد در کنترل بارداری موثر هستند.
- برای مدت طولانی اثربخش میباشند.
- در صورت شیردهی به نوزاد استفاده از آنها بیخطر میباشد.
- با هیچ دارویی تداخل نداشته و مصرف انواع داروها مانع کاهش اثربخشی آنها نمیشود.
- اگر با مصرف قرصهای هورمونی مشکل دارید میتوانید از دستگاههای آی یو دی مسی با خیال راحت استفاده نمائید.
- پس از گذاشتن آی یو دی هر ماه پس از قاعدگی باید نخ آن را چک کنید تا مطمئن شوید دستگاه از وضعیت طبیعی خود خارج نشده است، به جر این چکاپ ماهانه احتیاج به هیچ گونه مراقبت دیگری ندارید.
- هر زمانی که تصمیم به بارداری گرفتید میتوانید دستگاه را خارج نمائید.
- بلافاصله پس از برداشتن دستگاه میتوانید جهت بارداری اقدام نمائيد.
- با استفاده از آی یو دی هورمونی خونریزی واژینال به کلی قطع میشود یا میزان خونریزی در هنگام قاعدگی بسیار کاهش مییابد.
- میزان درد دورههای قاعدگی با استفاده از آی یو دیهای هورمونی بسیار کاهش مییابد.
میزان اثربخشی دستگاههای آی یو دی
بر اساس تحقیقات انجام شده هم آی یو دی مسی و هم آی یو دی هورمونی هر دو تا بیش از 99 درصد در پیشگیری از بارداری موثر هستند.
نحوه استفاده از آی یو دی
آی یو دی دستگاه کوچکی است که باید توسط پزشک متخصص زنان خوب و یا ماما در رحم شما گذاشته شود.
در انتهای آی یو دی یک نخ نایلونی قرار دارد که از طریق دهانه رحم خارج میشود و در زمانی که نیاز باشد آی یو دی خارج شود، پزشک از طریق این نخ اقدام به خارج ساختن آی یو دی مینماید.
به هیچ وجه خودتان اقدام به نصب و یا خارج ساختن آی یو دی نکنید زیرا ممکن است با نصب اشتباه دچار عوارض و ناراحتیهای عمدهای شود.
بهتر است تاریخ گذاشتن آی یو دی را یادداشت نمائید تا در فاصلههای زمانی 5 تا 10 ساله (با توجه به نوع آی یو دی) اقدام به خارج ساختن آن نمائيد.
عوارض جانبی استفاده از آی یو دی
- در روزهای اول ممکن است دردهای عضلانی مشابه دورههای قاعدگی را تجربه نمائيد که به مرور برطرف میشود.
- گاهی اوقات ممکن است آی یو دی خارج شود (این اتفاق در 3 ماههی اول نصب آی یو دی بیشتر اتفاق میافتد)
- در 3 تا 6 ماه اول ممکن است دچار تغیراتی در دورههای قاعدگی شوید، لکه بینی و خونریزی در طی این دوره شایع می باشد، در حدود ماه ششم ممکن است خونریزی سبکی داشته باشید یا اینکه به کل هیچ خونریزی نداشته باشید (این موضوع برای سلامت عمومی شما اصلاً خطرناک نمیباشد)
- سینههای حساس، سردرد، تغییرات پوستی و تغییر در خلق و خو ممکن است در برخی موارد ایجاد شود که تقریباً تمام عوارض با گذشت زمان از بین میرود.
چه افرادی نمیتوانند از دستگاه آی یو دی استفاده نمایند؟
- افرادی که رحم آنها شکل طبیعی ندارد
- افرادی که دچار عفونت لگن هستند.
چه افرادی نباید از آی یو دی هورمونی استفاده کنند؟
- افرادی که قبلاً دچار سرطان سینه بودهاند
- بیمارانی که دچار مشکلات کبدی شدید هستند
چه اشخاصی نباید از آی یو دی مسی استفاده نمایند؟
- افرادی که دورههای قاعدگی سنگینی دارند
- افرادی که میزان آهن خون آنها بسیار پایین است
- بیمارانی که دچار اندومتریوز هستند.
بارداری هنگام استفاده از آی یو دی ممکن است؟
همان طور که اشاره شد میزان اثربخشی آی یو دی 99 درصد میباشد بنابراین همواره پس از هر رابطه جنسی 1 درصد احتمال بارداری وجود دارد. در صورت بارداری باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمائيد تا ابتدا دستگاه آی یو دی خارج شود و سپس از لحاظ بارداری خارج از رحم تحت بررسی قرار بگیرید، در صورتی که بارداری خارج از رحم نباشد میتوانید جهت ادامهی باداری یا سقط جنین با پزشک خود مشورت نمائید.
نکتهی مهم این است که در صورت عدم خروج آی یو دی احتمال سقط جنین و یا زایمان زودرس بسیار افزایش مییابد.
دکتر فرزانه درویش زاده
جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی
جراح زیبایی زنان
عضو انجمن زنان و مامایی ایران
دارای بورد تخصصی لاپاراسکوپی
مشاوره و درمان ناباروری (IUI , IVF , …)
مراقبت های قبل و حین بارداری
جراحیهای زیبایی و بی اختیاری ادراری با لیزر درمانی
0 دیدگاه